Filmowe wnętrza: styl art déco i „Morderstwo w Orient Expressie”

Styl art déco stanowi tło, na którym rozgrywa się akcja „Morderstwa w Orient Expressie”, jednej z najsłynniejszych powieści kryminalnych XX wieku. Zawiłe śledztwo, odcięty od świata pociąg, dwunastu podejrzanych i jedyny w swoim rodzaju detektyw – to główne elementy zagadki, która wyszła spod pióra Agathy Christie. Jeśli mowa o jej czwartej ekranizacji, to do mieszanki należałoby jeszcze dodać wyśmienitą obsadę i wszechobecny duch epoki Międzywojnia, widoczny zwłaszcza we wnętrzach. Przeczytaj, czym inspirowali się twórcy filmu przy tworzeniu scenografii i zobacz nasz subiektywny wybór produktów w stylu art déco.

Kadr z „Morderstwa w Orient Expressie”, reż. Kenneth Brannagh. Materiały prasowe 20th Century Fox

Orient Express – luksus na szynach

Można zaryzykować stwierdzenie, że jednym z bohaterów powieści, a co za tym idzie filmu, jest sam pociąg. Legendarny Orient Express w trasę relacji Paryż–Stambuł wyruszył po raz pierwszy w 1883 roku. W trakcie swojego istnienia był świadkiem wielu historycznych wydarzeń – to w jednym z jego wagonów Niemcy podpisali deklarację zawieszenia broni w 1918 roku. Jednocześnie był symbolem złotego wieku transportu kolejowego, który w krótkim czasie sprawił, że świat stał się mniejszy, a podróżowanie przyjemniejsze. Jeśli chodzi o sam Orient Express, podróżował nim wyłącznie crème de la crème towarzystwa: artyści, milionerzy, dyplomaci.

Wnętrze restauracji Anatolie w oryginalnym wagonie Orient Expressu, własność francuskich kolei. Zdjęcie: Didiaszerman via Wikimedia Commons

Zrekonstruować tamten przepych… Styl art déco w filmie

Tak o pracy nad scenografią mówi jej projektant Jim Clay: „Wnętrza z poprzednich wersji filmowych i telewizyjnych były bardzo ozdobne, po części w stylu art nouveau, po części wiktoriańskim (…). Ken [reżyser] preferował styl bardziej minimalistyczny, dlatego postawiliśmy na art déco i geometryczność, raczej niż motywy roślinne. Ken nalegał na tło pełne przepychu, które jednak nie będzie odwracać uwagi.”

Brannaghowi zależało na tym, by pokazać panujący w pociągu luksus w sposób sensoryczny, niemal namacalny dla widza. Trzeba przyznać, że to jeden z najjaśniejszych punktów filmu – oglądając szerokie ujęcia wagonu oraz zbliżenia na detal można wręcz dotknąć gładką, połyskliwą powierzchnię drewna i mozaik, przejrzeć się w wypolerowanych sztućcach i poczuć woń alkoholu wydobywającą się z kryształowych szklanek. Zgodnie z założeniem, wnętrza nie odciągają uwagi od toczącej się na ekranie akcji, choć chwile, w których spowalnia, to okazja by lepiej przyjrzeć się charakterystycznym stołowym lampkom czy materiałowi, którym obite są fotele w restauracji. Choćby dla tych mistrzowsko zaaranżowanych wnętrz, w których znalazły się wyłącznie oryginalne i intrygujące przedmioty, warto wybrać się do kina.

Wnętrze wagonu restauracyjnego. Materiały prasowe 20th Century Fox

Boazeria z ciemnego drewna w korytarzu wagonu sypialnego. Materiały prasowe 20th Century Fox

Filmowe wnętrza Morderstwo w Orient Expressie

Wnętrze baru w Stambule. Materiały prasowe 20th Century Fox

Styl art déco współcześnie

Tak jak wiele historycznych stylów, styl art déco powrócił wraz z modą na przedmioty ‘retro’ i ‘vintage’. Ze względu na swój luksusowy charakter i skłonność do drogich materiałów, takich jak egzotyczne drewno i marmur, to styl, który szczególnie dobrze czuje się w przestrzeni hotelowej czy restauracyjnej. Nie znaczy to, że jego elementów nie znajdziemy we wnętrzu rezydencyjnym – architekci wnętrz z upodobaniem przemycają elementy w tym stylu do klasycznych lub eklektycznych realizacji.